Üç Kümbetler'in İngilizce kitabesinde vahim hatalar yapıldığı ortaya çıktı.
Yılda yaklaşık 200 bin turistin ziyaret ettiği Erzurum'daki tarihi mekanlardan biri olan Üç Kümbetler'in İngilizce kitabesinde vahim hatalar yapıldığı ortaya çıktı. İngilizce'nin içerisinde Türkçe kelimelerinde bulunduğu metnin google çevirisi olduğu sanılıyor...
Orkun ÇİZMELİ'nin Özel Haberi
EKSİ25HABER / ERZURUM - Erzurum Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, Saltuklu Devleti'nin kurucusu Emir Saltuk'un türbesinin de içinde bulunduğu Üç Kümbetler'in İngilizce kitabesinde büyük bir skandala imza attı. Üç Kümbetler'in girişine yerleştirilen kitabede yeralan İngilizce metin baştan aşağıya yanlışlıklarla dolu. İngilizce metin içerisinde yer yer Türkçe kelimelerin bulunması da dikkat çekiyor.
Tarihi ve kültürel zenginlikleriyle bilinen, Selçuklu ve Saltuklular'ın izlerini taşıyan Erzurum'da yeralan tarihi mekanlar yılda yaklaşık 200 bin yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret ediliyor.
Çifte Minareli Medrese başta olmak üzere kentteki birçok tarihi mekanlardan biri olan Üç Kümbetler'in girişine asılan İngilizce kitabede "vahim" hatalar yapıldığı ortaya çıktı. Bünyesinde bir tane bile İngilizce personel bulunmayan ve kuruma gelen yabancı turistlerle "google" sayesinde iletişim kuran Erzurum Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü tarafından hazırlanan kitabede yapılan hatalar oldukça dikkat çekici.
Saltuklu Beyliği'nin kurucularından Emir Saltuk'un anıt mezarının da bulunduğu, 13'ncü yüzyılın sonlarında veya 14'ncü yüzyılın başlarında yapıldığı tahmin edilen Üç Kümbetler ile ilgili hazırlanan kitabeyi tercüme ettirdiğimiz İngilizce tercümanları, metne İngilizce diyebilmenin çok zor olduğunu savundular.
Metnin muhtemelen google aracılığıyla İngilizce'ye dönüştürüldüğünü savunan tercümanlar, metindeki hataları şöyle özetlediler:
Birinci paragraftaki birinci cumlede sıfat cümleciklerinin yeri yanlış ve yanlış kelimeler kullanılmıştır. İkinci cümle ise tamamen yanlıştır.
İkinci paragraf da cümlelerin icindeki öğelerinin yeri yanlış ve anlamsız ifadeler var. (Koni bir koni karışımıyla kaplıdır) devamındaki paragraflarda da anlamsız kelimeler yan yana gelmis "sekiz ön dört" gibi. Bazi cümlelerde fiil hiç yok.
Ve İngilizce metin içerisinde Türkce kelimeler var. Son paragrafdaki "bulunmaktadır" ve "iç" gibi...
Ve bunun gibi bir çok yanlış barındırmaktadır. Belki İngilizce'yi cok iyi bilen biri ne denmek istendiğini anlayabilir ama metin İngilizce'ye çevrilmiş haliyle İngilizce kuralları, kelime seçimi ve öge sıralamasi açısından tamamen yanlıştır.
İŞTE O İNGİLİZCE METİN
Double the minaret in the south of Erzurum, Sultan Malik and today has disappeared in the neighborhood and is located within the cemetery monuments in Anatolia, the most beautiful examples of Meza, known by the name of three kümbets largest of three belonging too the Emir Saltuk XII in the late. Other kümbets the century is not known to whom they belong.
Octagonal cupola made of cut stone, this body, a hig pulley and over the dom is a flattened cone is covered with a mixture of cone. Two-color dome triangle made of cut stone pediments, round-arched niches in Central Asia, they pulley-like calendars bull in the constellationfigures, snakes, bats there are relifets of animals such as eagles.
Here between the horns of abull in the niches of one similar example of a human head is not found in other places.
This dome has eight front four face a double window. Vault door on the northern fringes in the direction of the entrance door is decorated with geometric compositions of flowers and animals seen.
The lower part of second dome in the southeast of Emir Saltuk kümkümbets square and twelve fronts. Regional gray color on top of a stone is a small, highly decorated in the bottom there large windows.
The front window of the south dome at the same time the appearance of the Altar. The inscription on the entrance door is an empty lot where there is an inscription.
The second dome 4m. The third cupola made of local stone from Keye. Vault on the two front and four windows. Gateway to the North in the direction of the niche are decorated with very beautiful part bulunmaktadır. İç orders covering the drum of conical cone-like tombs decorated Saltuk Kümbetine given.
SKANDAL METNİN TÜRKÇE ÇEVİRİSİ
Erzurum'un guneyindeki Çifte Minereler Sultan Malik ve bugün çevresinde yok oldu ve Anadolu'da mezar anıtlarının icerisinde bulunmaktadır, 12.yuzyılın ya da 14. yuzyılının sonlarında Emir Saltuk üç ait en geniş Üç Kümbetlerin adı olarak bilinen mezanın en güzel örnekleri.
Kesik taştan yapılan sekizgen şeklindeki kümbet bu yapı yüksek bir makara ve kubbe üzerinde düzleştirilir, koni bir koni karışımıyla kaplıdır. Orta asyadaki iki renkli kubbe kesik taştan yapılmış ücgen parçalar yuvarlak kemerli oyuklar, takım figürlerdeki boğaya benzeyen kubbe, yılanlar, yarasalar, kartallar gibi hayvan sekilleri vardır.
Bu kubbe sekiz ön dört yüz bir çift cama sahip. Giriş kapısı yönünde kuzeydeki saçaklar üzerinde ki mahsen kapısı görülen hayvan ve çiceklerin geometrik birleşimiyle dekore edilmiştir. Emir Saltukun kümkümbet alanı ve on iki ön tarafiı en guneyindeki ikinci kubbenin en alt parcası. Bir taşın en üstünde bölgesel kül rengi üç geniş camın altında bir küçük çok dekore edilmiştir. Aynı zamanda güney kubbenin ön camı altarin görüntüsü giriş kapısının üstündeki yazıt kitabe bir yazıtın olduğu yerde boş bir kısımdır. İkinci kubbe dört metre. Kegeden bölgesel taştan yapılan üçüncü Kümbet. İki ön ve dört pencerenin üzerindeki mahsen. Oyugun yönündeki kuzeye giriş çok güzel parça bulunmaktadırla dekore edilmişlerdir. Mezarliğa benzeyen koni şeklindeki koninin çemberini kaplayan iç kısımlar verilen saltuk kumbetine dekore etti.
TARİHÇESİ
Üç Kümbetler ismi ile tanınan üç kümbetten en büyüğünün Emir Saltuk'a ait olduğu ve XII.yüzyılın sonlarında veya XIV.yüzyılın başlarında yapıldığı sanılmaktadır.Diğer kümbetlerin kime ait oldukları bilinmemektedir. Bunların da XIV. Yüzyıla ait oldukları sanılmaktadır. Üç Kümbetlerin yanında kümbeti andıran bir diğer yapının mahiyeti anlaşılamamışdır.Bunun da kümbet olduğu ileri sürülmüşse de bazılarına göre de bir mescittir.
Kesme taştan yapılmış olan bu kümbet sekizgen gövdeli, yüksek kasnaklı ve üzeri kubbe ile konik karışımı basık bir külahla örtülüdür. İki renkli kesme taştan yapılan kümbetin üçgen alınlıklarında, yuvarlak kemerli kasnak nişlerinde Orta Asya takvimlerinde görülen burç figürlerini andıran boğa, yılan, yarasa, kartal gibi hayvan kabartmaları bulunmaktadır. Buradaki nişlerden birisinin içerisindeki boğa boynuzları arasında bir insan başının benzerine diğer yerlerde rastlanmamaktadır.
Kaynak: Palandöken Gazetesi...